Skip to main content

Συνέδρια και Συμπόσια

3ο Συμπόσιο για την Ανοικτή Επιστήμη - Πρόγραμμα

Πρόγραμμα

Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2024

09.00 - 09.30

Εγγραφή και πρωινός καφές

09.30 - 10.00

Καλωσόρισμα και χαιρετισμοί από την πολιτική ηγεσία και από το ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος"

10.00 - 11.00

Η Εθνική Πρωτοβουλία για την Ανοικτή Επιστήμη (ΕΠΑΕ)

Μοχλός προόδου για την Ανοικτή Επιστήμη και το Ευρωπαϊκό Νέφος Ανοικτής Επιστήμης (EOSC) - Σπύρος Αθανασίου, Πρόεδρος της ΕΠΑΕ / Διαχειριστής Έργων στο Ερευνητικό Κέντρο “Αθηνά”

Παρουσίαση της Συλλογικής Πρότασης της ΕΠΑΕ για το Εθνικό Σχέδιο Ανοικτής Επιστήμης - Έλλη Παπαδοπούλου, Εκπρόσωπος του OpenAIRE στην Ελλάδα / Επιστημονική συνεργάτης στο Ερευνητικό Κέντρο “Αθηνά”

Q&A

11.00 - 11.30

Φωτογραφία & Διάλειμμα

11.30 - 12.45

Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο ανάπτυξης και εφαρμογής της Ανοικτής Επιστήμης

Το πρώτο μέρος της συζήτησης εστιάζει στις πολιτικές που διαμορφώνουν την Ανοικτή Επιστήμη σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο. Εξετάζονται οι παγκόσμιες πρωτοβουλίες που προωθούν την Ανοικτή Επιστήμη, καθώς και οι δράσεις ευρωπαϊκών οργανισμών που καθορίζουν πλαίσια και κατευθύνσεις για την υιοθέτησή της. Επιπλέον, αναδεικνύεται ο ρόλος της προώθησης της επιστημονικής αριστείας μέσω ανοιχτών πρακτικών και πολιτικών, όπως και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των πανεπιστημίων της Ευρώπης.

Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στις υποδομές που υποστηρίζουν την Ανοικτή Επιστήμη. Αναλύονται οι προσπάθειες ανάπτυξης ενός ενιαίου περιβάλλοντος για τη διαχείριση και τη διαλειτουργικότητα επιστημονικών δεδομένων και υπηρεσιών μέσω του EOSC, καθώς και η σημασία του συντονισμού και της δημιουργίας ερευνητικών υποδομών υψηλής ποιότητας στην Ευρώπη.


  • CHIST-ERA's Commitment to Open Science: Funder Perspectives on Advancing Research Practices in Europe - Ahmad Zein, Head of the Open Science team of CHIST-ERA,
  • Adopting Open Science in Universities: Key Strategies from the Open Science Agenda 2025 - Federica Garbuglia, Policy and Project Officer at European University Association (EUA),
  • The Role of ESFRI Infrastructures in Shaping Open Science Ecosystems Across Scientific Fields - Yannis Ioannidis, ex delegate / ex Vice-Chair and permanent expert at European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI).

Πάνελ

Συντονισμός από τη Δήμητρα Κονδύλη, Εκπρόσωπος της ελληνικής ερευνητικής υποδομής SoDaNet στην Κοινοπραξία των Ευρωπαϊκών Αρχείων Κοινωνικών Δεδομένων (CESSDA AS) / Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών (ΙΚΕ) του Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)

12.45 - 13.45

Η πορεία προς το EOSC: επόμενα βήματα

Q&A

Συντονισμός από τον Κώστα Κουμάνταρο, Εκπρόσωπος Εντολοδόχου Οργανισμού στο EOSC / Επικεφαλής της Μονάδας Στρατηγικής και Προτάσεων της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών και Διεθνών Έργων Υποδομής του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ)

13.45 - 14.45

Διάλειμμα - Ελαφρύ Γεύμα

14.45 - 16.00

Policy Forum: Το μέλλον της Ανοικτής Επιστήμης στο εθνικό οικοσύστημα Έρευνας και Καινοτομίας

Η συνεδρία θα ξεκινήσει με την παρουσίαση του επικαιροποιημένου σχεδίου από την ΕΠΑΕ, εστιάζοντας στις προτεραιότητες για την ενίσχυση της Ανοικτής Επιστήμης στο εθνικό οικοσύστημα Έρευνας και Καινοτομίας. Θα ακολουθήσουν παρεμβάσεις από ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς που θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση πολιτικών και στρατηγικών, ενώ θα αναδειχθεί ο ρόλος των εθνικών φορέων, όπως η κεντρική διοίκηση και χρηματοδοτικοί οργανισμοί και κεντρικές ακαδημαϊκές δομές.

Στο πάνελ θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας, το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, και τον Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, καθώς και μέλη της πολιτικής ηγεσίας. Θα συζητηθούν οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες για την εφαρμογή της Ανοικτής Επιστήμης στην Ελλάδα, καθώς και οι απαραίτητες δράσεις για τη δημιουργία ενός συνεκτικού και βιώσιμου εθνικού πλαισίου.


  • Κατερίνα Κουραβέλου, Διευθύντρια του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ),
  • Μαρία Χριστούλα, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Διεθνούς Επιστημονικής και Τεχνολογικής Συνεργασίας της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ),
  • Λία Ολλανδέζου, συντονίστρια της Επιτροπής των Ηλεκτρονικών Πηγών του Σύνδεσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ),
  • Μαρία - Ξένη Γαρέζου, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων στο Υπουργείο Πολιτισμού,
  • Γεώργιος Νούνεσης, Πρόεδρος των Προέδρων Ερευνητικών Κέντρων / Διευθυντής και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών «Δημόκριτος».

Πάνελ με την πολιτική ηγεσία και χρηματοδοτικούς οργανισμούς

Συντονισμός από τη Ναταλία Μανωλά, Διευθύνουσα Σύμβουλος της πανευρωπαϊκής υποδομής “OpenAIRE”

16.00 - 17.00

Μελέτες Περίπτωσης: Εθνικές Δράσεις Ανοικτής Επιστήμης

Η παρουσίαση θα καλύψει σημαντικές πρωτοβουλίες από διάφορες περιοχές της Ευρώπης, εστιάζοντας στις δράσεις και τις συνεργασίες στον τομέα της Ανοικτής Επιστήμης.

Οι συμμετέχοντες από κάθε περιοχή θα αναδείξουν διαφορετικές πτυχές των εθνικών δράσεων Ανοικτής Επιστήμης. Από τη Φινλανδία, η παρουσίαση θα επικεντρωθεί στην Αξιολόγηση της Έρευνας, εξετάζοντας στρατηγικές και εργαλεία για την εκτίμηση της ποιότητας και των επιπτώσεων της έρευνας. Από την Ολλανδία, η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην Ανάπτυξη Δεξιοτήτων, αναλύοντας πρωτοβουλίες που ενισχύουν την εκπαίδευση και την κατάρτιση στον τομέα της Ανοικτής Επιστήμης. Η Κροατία θα εστιάσει στην υποστήριξη των EOSC Nodes, προσδιορίζοντας τον ρόλο της χώρας στην ενίσχυση των υποδομών για την Ανοικτή Επιστήμη και την Ενιαία Ευρωπαϊκή Χώρο Έρευνας. Η Γερμανία θα αναδείξει τις Ερευνητικές Υποδομές, επικεντρωμένες στην ανάπτυξη και διαχείριση υποδομών δεδομένων για την υποστήριξη της Ανοικτής Επιστήμης σε διεθνές επίπεδο.

Μετά τις παρουσιάσεις, θα ακολουθήσει μια συνεδρία Ερωτήσεων και Απαντήσεων με το κοινό, για να εξεταστούν σε βάθος τα ζητήματα και να γίνει ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των συμμετεχόντων και του κοινού.


  • 4TU and Competence Centers: Driving Collaboration and Research Excellence in the Netherlands - Daniel Bangert, Director at 4TU.ResearchData / TUDelft,
  • Fostering Collaboration for Open Science in Hungary: Advancing Publications, Data Stewardship, and EOSC Services - Judit Fazekas-Paragh, Head of Department Education and Research Support at University of Debrecen and National Library,
  • Leading the Digital Transformation: How Croatia is Advancing Open Science and Research Infrastructure - Ivan Maric, Director/CEO at University of Zagreb University Computing Centre (SRCE),
  • Empowering Finland’s Open Science Community: Coordinated Efforts in Data Management and Research Assessment - Johanna Laiho - Kauranne, Data Governance Lead for CSC - IT Centre for Science.

Ερωτήσεις και Απαντήσεις με το κοινό

Συντονισμός από την Ευαγγελία Χρυσίνα, Εκπρόσωπος της ελληνικής ερευνητικής υποδομής στο Instruct-ERIC / Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Χημικής Βιολογίας, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ)

17.00 - 17.30

Διάλειμμα

17.30 - 17.55

Εθνική Συμβολή στην Ανοικτή Επιστήμη και στο EOSC

Η συνεδρία θα περιλαμβάνει σύντομες και στοχευμένες παρουσιάσεις (lightning talks) από εκπροσώπους της ελληνικής ερευνητικής κοινότητας που είτε συντονίζουν είτε συνεισφέρουν ενεργά σε έργα που αναπτύσσουν και προωθούν την Ανοικτή Επιστήμη και το EOSC.

Οι παρουσιάσεις θα καλύψουν μια ποικιλία θεμάτων, από την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την υποστήριξη ερευνητικών υποδομών μέχρι την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας, των πολιτικών και των καινοτόμων υπηρεσιών για την Ανοικτή Επιστήμη. Συγκεκριμένα, έργα όπως το GraspOS, το PathOS, το OSTrails, το RAISE, το Skills4EOSC, το PATTERN, το PSLifestyle, το EVERSE, το FC4EOSC και το EOSC BEYOND θα αναδείξουν τις προκλήσεις, τα επιτεύγματα και τον ρόλο τους στην υποστήριξη της επιστημονικής συνεργασίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.


Lightning talks από έργα

Συντονισμός από τη Ζωή Κούρνια, Διευθύντρια Ερευνών του Iδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ)

17.55 - 18.00

Κλείσιμο

18.00 - 20.00

Πόστερ από έργα & Welcome Reception

Πρόγραμμα

Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2024

9.30 - 10.00

Εγγραφή και καφές

10.00 - 11.00

Γενικές Παρουσιάσεις


  • Νομικά Ζητήματα στην Ανοικτή Επιστήμη - Αλέξανδρος Νούσιας, Μαριάννα Κατρακάζη
  • Η Συμβολή της Ανοικτής Επιστήμης στην Επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης - Φοίβη Κουντούρη

Ερωτήσεις και Απαντήσεις με το Κοινό

11.00 - 12.00

Ενότητα: Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος για την Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις, οι συμμετέχουσες/οντες θα είναι σε θέση να:

  • Αναγνωρίζουν και να εφαρμόζουν τις έννοιες της Ανοικτής Πρόσβασης και των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στις δημοσιεύσεις τους
  • Χρησιμοποιούν εργαλεία και υπηρεσίες για την ανεύρεση και δημοσίευση ερευνητικών αποτελεσμάτων σε καθεστώς Ανοικτής Πρόσβασης
  • Επιλέγουν κατάλληλες άδειες χρήσης για την προστασία και διανομή των δημοσιεύσεών τους
  • Δημιουργούν και να διαχειρίζονται προσωπικά ακαδημαϊκά προφίλ για να υποστηρίξουν τη δικτύωση και προβολή της ερευνητικής τους δραστηριότητας
  • Γνωρίζουν πως οι καλές πρακτικές εξελίσσονται και μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν στο επιστημονικό τους πεδίο

Μέρος 1: Εισαγωγή στην Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις

Οργανισμοί: ΣΕΑΒ, ΑΘΗΝΑ, Δημόκριτος

  • Κατανόηση του πλαισίου της ευρωπαϊκής πολιτικής: κατηγορίες πρόσβασης, Ορίζοντας Ευρώπη, EOSC
  • Άδειες Χρήσης και Πνευματικά Δικαιώματα: Ανάλυση συμφωνιών μεταβίβασης δικαιωμάτων, creative commons
  • Ψηφιακή Ταυτότητα για την Έρευνα: αναγκαιότητα, δημιουργία προφίλ και χρήση ORCID

Ενότητα: Ανοικτά και FAIR δεδομένα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος για τα Ανοικτά και FAIR δεδομένα, οι συμμετέχουσες/οντες θα είναι σε θέση να:

  • Περιγράφουν τις αρχές FAIR και τη διαφορά μεταξύ ανοικτών και FAIR δεδομένων
  • Αναγνωρίζουν τα στάδια του κύκλου διαχείρισης δεδομένων και καλές πρακτικές
  • Δημιουργούν και διαχειρίζονται Σχέδια Διαχείρισης Δεδομένων (DMPs)
  • Αποθέτουν και τεκμηριώνουν δεδομένα σε ανοιχτά αποθετήρια
  • Χρησιμοποιούν εργαλεία για την προετοιμασία DMPs και την αξιολόγηση FAIRness δεδομένων
  • Γνωρίζουν πως οι καλές πρακτικές εξελίσσονται και μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν στο επιστημονικό τους πεδίο

Μέρος 1: Εισαγωγή στα FAIR και Ανοικτά Δεδομένα

Οργανισμοί: GUNET, ΑΘΗΝΑ

  • Κατανόηση των αρχών FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable), και διαφοροποίηση από τα ανοικτά δεδομένα
  • Κύκλος Διαχείρισης Δεδομένων και Καλές Πρακτικές: συλλογή, ανάλυση, τεκμηρίωση, αποθήκευση, διάθεση και διαφύλαξη
  • Σχέδια Διαχείρισης Δεδομένων (DMPs)

12.00 - 12.30

Διάλειμμα

12.30 - 13.30

Ενότητα: Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις


Μέρος 2: Ροές εργασίας για την εφαρμογή καλών πρακτικών

Οργανισμοί: ΣΕΑΒ, ΑΘΗΝΑ, Δημόκριτος

    • Αναζήτηση επιστημονικής πληροφορίας σε Ανοικτή Πρόσβαση μέσω Εργαλείων και Υπηρεσιών: OpenAIRE EXPLORE, HEAL-Link κατάλογος, Sherpa Romeo
    • Δημοσίευση σε συμβατά επιστημονικά περιοδικά και αποθετήρια ανοικτής πρόσβασης: HEAL-1000
    • Αδειοδότηση και αναπαραγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων: χρήση του Creative Commons license selector

Ενότητα: Ανοικτά και FAIR δεδομένα


Μέρος 2: Ροές εργασίας για την εφαρμογή καλών πρακτικών

Οργανισμοί: GUNET, ΑΘΗΝΑ, Δημόκριτος, ΑΠΘ

    • Απόθεση Δεδομένων σε Ανοικτά Αποθετήρια: Zenodo
    • Αδειοδότηση και αναπαραγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων: χρήση του License Clearance Tool (LCT)
    • Ανάλυση δεδομένων: χρήση του RAISE
    • Αξιολόγηση συνόλων δεδομένων: χρήση FAIR εργαλείων
    • Οργάνωση της διαχείρισης και Παραγωγή Σχεδίου για Ευρωπαϊκό Έργο: χρήση του εργαλείου ARGOS

13.30 - 14.30

Διάλειμμα για ελαφρύ γεύμα

14.30 - 15.30

EOSC EU Node: Ο Κεντρικός Κόμβος για την Υλοποίηση Βέλτιστων Πρακτικών Ανοικτής Επιστήμης

15.30 - 16.30

Ενσωμάτωση Επιστημονικών Πεδίων και Εργαλείων


Ενότητα: Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες

Παρουσίαση ευρωπαϊκών υποδομών και βασικών εργαλείων αναζήτησης, δημοσίευσης και πρακτικών αδειοδότησης:

  • SODANET για Κοινωνιολογικά και Οικονομικά Δεδομένα
  • CLARIN για γλωσσικούς πόρους και πολιτισμική κληρονομιά

Ενσωμάτωση Επιστημονικών Πεδίων και Εργαλείων


Ενότητα: Φυσικές Επιστήμες και Επιστήμη Τεχνολογίας

Παρουσίαση ευρωπαϊκών υποδομών και βασικών εργαλείων αναζήτησης, δημοσίευσης και πρακτικών αδειοδότησης:

  • ΕΛΚΕΘΕ για Περιβαλλοντικά και Ωκεανογραφικά Δεδομένα
  • Αστρονομικά και Διαστημικά Δεδομένα από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

16.30 - 17.00

Κλείσιμο